1506 год. Радивилл покупает Уречье у наследников Юрия Саковича. Литовская метрика. Книга записей 6. док № 542
Гэтае Урэча нешта асобнае і даволі вялікае, 23 + 2 службы, амаль столькі ж колькі было там у 1473. Цікава чаму яно дзецям Юрыя належала. Дзякуй за знаходку.
Богдан Сакович умер в 1491 г. Из известных наследников у него была лишь дочь (Эльжбета, жена Радивилла). Из раздела 1473 г. известно, что делили они "отчизну"(наследство по отцу, земли рода Саковичей). Обычно земли и титулы передавались по мужской линии, а у Богдана наследника-сына не было, вот имения и перешли к ближайшим наследникам-мужчинам (детям брата Юрия), чтобы имения не ушли к другому роду. Возможно было завещание-тестамент.
У тым і справа што дачка як мінімум адна была. Ей жа як я разумею Ілія і Селішчы адышлі, разам з Мядзелем, Даўгінава і напэўна яшчэ нечым. Не, спадкаемства трошкі іншак працавала, дочкі як і сыны мелі права на бацькоўскую спадчыну, ім гэта яшчэ першымі прывілеямі гарантавалі. А ўжо ў статутах прапісалі ў якіх далях каму. А бліжэйшым сваякам мужчынам пераходзіла, толькі калі ўвогуле дзяцей не заставалася, і тое пасля таго калі ўдава вырашыць пайсці ізноў замуж, вось тады спрацоўвала каб не ў іншы род. А так і яны маглі нейкі час "сядзець" на маёнтках пакойнага мужа. І толькі калі ёй муж вена спецыяльна запіша, тады забірала. Тут нешта іншае. Вось гэта як варыянт гэтую перадачу ен прапісаў сам (брату? пляменікам?). Або раней яшчэ брату Юрыю збагрыў. Ці як, варыянт, паколькі Урэча з Маркаўскага стараства было вылучана, і магчыма мела іншы статус, у сэнсе спадкаемства, і гэтая частка на Саковічаў павіна была адысці па мужчынам. Таму і ў запісе продажу было адзначана, што вялікі князь не супраць каб ад Саковічаў да Радзівіла адышло, бо і сваяцтва праз жонку было і служба Мікалая "добрая".
Дополнительные РС 1827 г. имения Илья https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-C37V-YG8W?i=1651&cat=2826844 https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-C37V-Y23J?i=1655&cat=2826844
І зноў Ілля, яе ўладальнікі і селяне, ў РС 1827 г.: https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-C37V-YKW1?i=1671&cat=2826844 https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-C37V-YJGK?i=1673&cat=2826844
Рукописи в публичной библиотеке Лопатинских в Люблине, касающиеся имения Илья. http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/plain-content?id=17
М.К. Огинский приобретает Илью. "Беларускі гістарычны агляд" Том 26 Сшыткі 1-2 (Снежань 2019) Яўген Анішчанка. Дыверсійны рэйд Міхала Клеафаса Агінскага на Міншчыну ў 1794 г. C. 73-94. "... Яшчэ 26 сакавіка 1791 г. Міхал Клеафас Агінскі як мечнік ВКЛ купіў у генерал-маёра расійскай службы Яна Салагуба за 1 млн. 400 тыс. злотых графства Ілія з 507 дварамі і ў іх 3123 душамі сялян абодвух полаў у 35 вёсках і засценках. Графства мела 309 426 злотых доўгу..." Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі (далей НГАБ). Ф. 1769. Воп. 1. Спр. 23. Арк. 343, 382; Расійскі дзяржаўны ваенна-гістарычны архіў (далей РДВГА). Ф. 1350. Воп. 312. Спр. 89. Арк. 369–379. Пазней гэтае графства дастанецца душыцелю паўстання Мікалаю Салтыкову. "...І вось 21 сакавіка 1794 г. пад час навагрудскіх кантрактавых з’ездаў М. Агінскі прадаў у графстве Ілля Мінскага ваяводства фальваркі Абодаўцы, Забор’е, Сцёпкі з 27 вёскамі за 29 444 злотых Людвіцы Багдановіч і Людвіку Вышынскаму..." НГАБ. Ф. 1769. Воп. 1. Спр. 26. Арк. 521. Спр. 33. Арк. 265. Ф. 1727. Воп. 1. Спр. 33. Арк. 205–217.
Спіс жыхароў маёнтка Ілія ў 1684 годзе (прадстаўлены толькі гаспадары двароў) miasto Jllia Krzysztopf Zawacki, Fiedor Zawacki, Anis Kondrat, Stepfan Kizia, Adam Mikołaiewicz, Fiedor Kowalevski, Jan Szkliarz, Jan Kowal, Ławryn Winnik, Bałtromiey Staniukiewicz, Borys Bielik, Fiedor Moskal, Fiedor Janowicz, Piotr Korankiewicz, Daniło Olszuk, Paweł Lieonowicz, Hryhory Wołk, Jan Bednarz, Jwan Bielik, аrendarz Żyd, Ławryn Kondratcionek, Hryszko Woznica, Adam Łupacz, Samuel Stasiukowicz, Andrzey Trachani, Jwan Ganczarz, Jwan Ganczarz, Stepfan Kondracion, Jurko Litwin, Prokop Bednarz, Jendrzey Michniuk, Supryn Kuryło, Jwan Ganczarz, Prokop Ganczarz, Andrzey Ganczarz, Andrzey Kuryło, Kuzma Bancerz, Paweł Syryca, Mikołay Ostrowski, Michał Wilczewski, Jwan Moroz, Wasko Stoliarz, Maciey Kuryło, Stepfan Szymanowicz, Fiedor Suszkowicz, Aliexander Sprawa, Miron Unofrowicz, Wasil Kuryło, Piotr Burak, Kazimierz Siemiaha, Leon Krzyszopionok, Jan Miskiewicz, Hrehory Kondracion, Jwan Kondracion, Fiedor Hołubowicz, Jwan Burak, Holisa wdowa, Ławryn Zawacki, Jan Wasiuk, Aliexander Batura, Jwan Kowal, Łukasz Kuryło, Ameliian Nosion, Michał Racko, Ameliian Lelecki, Choma Lieliecki, Symon Lieliecki, Samuel Racko, Fiedor Hyc, Ławryn Popsui, Łukiian ubogi, Jan Rakicki, Kuzma Prostak, Symon Bielik, Mikita Łupieka, Kuzma Fur, Aliexiey Bielik, Łukaszowa wdowa, Matyiasz Szczyhliak, Jan Zawacki, Mandrykowa wdowa, Stepfan Batura, Wasil Batura, Krzysztopf Orsicz, Jan Batura, Marcin Batura, Aliexander Apanasionek, Stepfan Siemiaha, Jhnat Leon, Paweł Suszkiewicz wies Szybki Jwan woyt, Jwan Wysocki, Dmitr Lieszko, Michał Symonowicz, Konon Sienkiewicz, Fiedor Peredub, Stepfan, Symon Amelianowicz, Jlia Nowik, Hyhory Siemionowicz, Symon Jaskienicz, Jwan Kazura, Marcin Nowik, Andrzei Kudzielka, Hryszko Szasniewicz, Fiedor Cichonowicz, Stepfan Cichonowicz, Prokop Lieszko wies Ruszczyce Jwan Michaliewicz, Stepfan Michaliewicz, Michał Michaliewicz, Maciey Kanonowicz, Stepfan Kanonowicz, Mikołai Kanonowicz, Hryszko Kanonowicz, Kanon Cyrkowicz, Piotr Michaliewicz, Hryhory woyt, Dziemid Bobrownik, Kondrat Kanonowicz, Jwan Kanonowicz wies Kozły Mikołai Brzozowski, Stepfan Wołk, Jan Kozioł, Piotr Kozioł, Aliexander Tomkiewicz, Ławryn Mikołaiewski, Jan Jakucion, Bazyli Maciukiewicz, Stepfan Kraniewicz, Jan Drozdowicz, Maisiey Daniłowicz, Jwan Hursa?, Kuryło Ułasowicz, Marcin Kuliesz, Mikołai Maciukiewicz wies Zaciemienie Jerzy Ciecwier?, Stepfan Michaliewicz, Mikita Michalion, Andrzei Kuczka, Jwan Kuczka, Piotr Kuczka, Maciey Kuczka, Fiedor Kuczka, Jakim Bohon, Macuta Hryhor, Macuta Jwan, Hrehor Kolieda, Jwan Trecinka, Mikołai Puczkowicz, Pilip Bohun, Hawryło Soroka, Jurko Trecinka, Maciey Trecinka, Parchwien Kuczka, Jwan Kuczka, Jan Swirid, Hawruk Jwanowicz, Fiedor Kuczka, Jurko Kuczka, Konon Olszuk, Wasil Kuczka, Michiey Olszuk, Symon Olszuk, wdowa wies Zaborze Trachim Nowik, Hawryło Nowik, Hawryło Ławor, Leon Ławor, Apanas, Adam Starodubiec, Andrzeicha wdowa, Hryhory, Haiduk Oliexiey, Szarko Michałko, Jwan, Hryhory Dragun, Symon Dragun, Symon Czartowicz, Stanisław Bednarz, Borkowski, Szyman, Kuprey wies Maliewicze Zaborzec Jerman, Wasili Zaborenowicz, Sawa Zaborenowicz, Jan Samuczon, Jakusz, Jurko, Hryhor, Hawryło, Karp Malieykiewicz, Filip, Arciom, Pastuch Sciepan, Samus Ambrosionek, Jwan Jasiukiewicz, Andrzei Bednarz, Łukian Szyszka, Wasil Pastuszonok, Roman Znaczonok, Fiedor Znaczonok, Racko Malieykiewicz, Janko Kwacz, Fiedor Malieykiewicz, Michałko wies Korytnica Aliexander Siodliarz, Jwan Bednarz, Piotr Gilib?, Aliexander Trosciło?, Maciey Pietrykowicz, Marcin Staniukiewicz, Jakub Staniukiewicz, Sowoscian Staniukiewicz, Leon Hołubczyk, Chwiedor Kisły, Stephan Hasałowicz, Trachim Boicik, Supron Warawa, Marcin Holik, Symon Jucha wies Tokary Jakim Rudak, Mina Rudak, Gilib? Wasil, Anton Usion, Jakub Tawstucha, Maciey Rabiniec, Cimoch Bochon, Sanko Bochon, Siemion Bochon, Andrzei Saion, Wasil Ysaionok, Maciey Bochon, Wereszkowiczowa wies Władyki Cimoch Władyka, Kazimierz Władyka, Jan Władyka, Piotr Władyka, Kazimierz Włady, Łukasz Władyka, Stepfan Hareza wies Kowszewiczy Hryszko Warawa, Jlia Krywopuscz, Michał Wowczek, Aliexiey Łoisza?, Aliexiey Zuk, Jakow Zuk, Cicon Wowczok wies Zaborze Daniło Szczerba, Hryszko Szałuha, Ławryn Macieszon, Chwiedor Horbaczewicz, Marcin Hubar, Paweł Soboliewicz, Taras Rudy, Nastasa wdowa, Hryszko Woroniec, Stukało? Daniło, Stepfan Szczerba, Aliexiey Szczerba, Marcin Borsuk, Wasil Krywy, Piotr Horbaczewicz, Piotr Paułowicz, ciwun Hubar, Krawczycha wdowa, Jan Pawłowicz, Sawosciey Hubar, Sałomiey, Siemion Rudy, Hryszko Baciuszko, Roman Horbaczewicz, Zacharko Klimowicz, Hryhory Tur?, Jurko Haiduk wies Wosciekowcy Jan Szyrzant, Symon Kondracionek, Jwan Nowik, Stepfan Tarasow, Jwan Nowik, Kisła wdowa, Hryszko Rabanic, Maciey Rudak, Pawluk Rudak, Adam Kaminski, Bołtuch, Marko wies Babynicze Jwan Kapuchi, Marko Suchabor, Hryhor Haiduk, Krysztopf Litwin, Choniawa, Jlia młynarz wies Sosenka Andrzei Hryniewicz, Jakim Hryniewicz, Stepfan Hryniewicz, Krysztopf Hryniewicz, Harasim Hryniewicz, Harasim Prymaka, Marcin Hryniewicz, Hawryło Hryniewicz, Poitr Nowik, Fiedor Chrul, Savko Nowik, Maxim Suszkiewicz, Hrehory Hikanowicz, Hryszko Hikanowicz, Fiedor Hikanowicz, Siemion Hikanowicz, Sierhiey Suszkiewicz, Hryszko Prymak, Stepfan Suszkiewicz, Piotr Suszkiewicz, Konon Suszkiewicz, Jesip Jaroszewicz, Maisiey ziemianie Rymarszczyzna Samuel Stankiewicz, Stepfan Weren, Kozłowska wdowa wies Wiazowszczyzna y zascianek Sawina Jan Wieliczko, Jan Łastowski, Samuel Niewiarowicz, Piotr Szymanowicz, Paweł Szymanowicz, Jozapf Szymanowicz, Domecian Janowski wies Libszo Stepfan Trzecina, Fiedor Trzecina, Piotr, ziemianin Zabłocki, ziemianin Pozarzycki, Rudnik Apanas, Sidor Rudnik chłopi xezc? Maciey Warawa, Chwiedor Kuczka, Harasim Taras, Jan Kazemiaka, Jwan Rymkiewicz, Paweł Szymkiewicz, Stepfan Cichon, Stepfan Biełan, Hryszko Biełan, Jan, Kruły, Daniło Owstuchowicz, Łavryn Batura, Jlia Raman, Jan Hryszan, Krypko? Stalioron, Zacharko Stawkobyłka, Maciey Apanasionek, Paveł Puszkarz wies Juraszy Jurko Krysztopionok, Moroz Stepfan Вышэй адзначаныя вёскі нанёс на мапу, не лакалізаваў толькі Бабынічы і Рымаршчызну P.S. калі што, пост можна перанесці ў іншую тэму, але падыходзячую я не знайшоў
[Bokštų dvaro valdytojo kan. Grigaliaus Sventickio ir urėdo Matiso Rudianskio byla su Butkomis, Kukeliais, Hana Jarošovna Rimšaite Jokūbiene Rekutiene Semkovskiene ir jos sūnumi Vaitiekumi Jakubovičiumi Rekučiu Semkovskiu ir Stanislovu Podoskiu bei Anykščių seniūnu Mikalojumi Janovičiumi Glebovičiumi bei jo Iljos dvaro urėdu Tomu Radimskiu, Vilniaus pav. karūžiene Marina iš Ovločimskių Trokinickiene ar Trokickiene ir jos sūnumi Laurynu Mikuličiumi, Zaborjės dvaro urėdu Laurynu Žilskiu ir Biasiadų dvaro urėdu Gavryla Mikuličiumi dėl žemės ribų tarp Bokštų bei Trusevičių (Trusovičių), Iljos, Zaborės ir Biasiadų dvarų, spręsta komisorių teisme. Minimi Andrejus ir Zofija Stankevičiūtė Protasovičiai, Jokūbas ir Kotryna Bartošovna Tiškovskiai, Jonas ir Ščasna Bartošovna Čaplinskiai, Jonas ir Vaitiekus Mikolajevičiai Kukeliai, Ščasna Adamovna Jachimienė Butkienė ir jos sūnus Matisas Jachimovičius Butkus, Jonas Janovičius, Mikalojus Mikolajevičius ir Vaitiekus Kasperovičius Butkai, Jonas Chvedorovičius ir Kotryna Ščasnovna Kašaitė Bobrovičiai, vaznys Bartošas Baltramiejevičius ir Zofija Hranickaitė Malopenianskiai, Bogdanas Iljičius Bulhakas, Matisas Trusovickis, Petrienė Martynienė (ar Martinovičienė ?) Brezinskienė. Minimas Daubaravos (Dowborowo) dvaras, Radaškonys (Radaškovičiai)]. 1599-1601
Bokštų dvaro valdytojo kan. Grigaliaus Sventickio bei urėdo Matiso Rudianskio byla LDK pastalininkiui (stolnik) Jonui ir Mikalojui Janovičiams Glebovičiams bei Iljos dvaro urėdui Tomui Radimskiui dėl žemės ribų tarp Vilniaus kapitulos Bokštų valdų bei Radaškonių (Radaškovičių), Trusevičių (Trusovičių) ir Iljos dvarų valdų]. 1599-1601
[Bokštų dvaro valdytojo Grigaliaus Sventickio tarnautojo Jono Peliskio byla Radaškonių (Radaškovičių) valstybinės valdos, valdomos LDK pastalininkio Jono Janovičiaus Glebovičiaus, karaliaus žemionėms Marinai Stanislovienei Oldakovskienei ir Kotrynai Odachovskai bei Radaškonių miestiečiams, Iljos (Ilios) dvaro savininko Mykolo Glebovičiaus žemioniui Kasparui Komorovskiui, dėl Bokštų dvaro valdų puldinėjimo]. 1600-1601