Швед В.В. Паміж Польшчай і Расіяй: Грамадска-палітычнае жыццё на землях Беларусі (1772-1863 гг.); манаграфія Гродна : ГрДУ, 2001. 415 с. У манаграфіі разглядаюцца польская, руская і ліцвінская плыні грамадска-палітычнага жыцця на землях Беларусі, нараджэнне беларускага нацыянальна-вызваленчага руху. На падставе работ айчынных і замежных аўтараў, апублікаваных і неапублікаваных дакументальных і апавядальных крыніц асвятляюцца механізм далучэння зямель Беларусі да Расійскай імперыі, палітыка да іх расійскага ўрада, роля і значэнне зямель Беларусі ў польскім і рускім апазіцыйных рухах. Так сама зпампаваць можна непасрэдна з сайта Універсітэта Гародні, але якасць дакумента там горш: https://elib.grsu.by/doc/159
Вячаслаў Швед Умовы фарміравання ідэнтычнасці беларусаў (1795 – 1991 гг.) – cпроба пастаноўкі праблемы Uniwersytet Warszawski; 2023 г. Артыкул, пэўным чынам, можно разглядаць, як аўтарэферат да,прыведзенай вышэй, манаграфіі Вячаслава Шведа. Калі няма часу на вывучэнне манаграфій )) http://psw.uw.edu.pl/wp-content/upl...Умовы-фарміравання-ідэнтычнасці-беларусаў.pdf