О, Игорь, замечательно. что вы взялись за этот интереснейщий документа, который я вам скинула еще летом 2021!!!Он же храниться на сайте Литовского университета. а не в Гродно То, что похоронен в склепе - в общем для 16-го века вполне нормальная просьба - захоронить на территории родовой усадьбы. если до костела далеко. Интересно к какому костелу были приписаны прихожане всей Крайской местности. Помним, что церковь в самом Крайске известна со второй половины 16го века, а вот какой костел - вопрос Насчет дорог и местонахождения склепа Гурина: в Ольковичах тогда еще не было костела и не факт, что были эти же дороги Вы используете карту 19го века с усадебным двором Гораинов, но совершенно не факт, что они построили его на одном из старых дворов. Например, в Черноручье, они отселили деревню и назвали ее Овсянники( возможно как раз на место " овсянниковских сенажатей"). Причем, пример расселения деревни под расчистку участка для двора - не редкий случай. Надо учитывать, что после рааспродажи Гуриновскими потомками Юнцевич 1618-42 годы, там до Гораинов хозяева не жили, т.е. более 80 лет. Устаревшие и изношенные хозяйские дома вероятно пошли под снос. Хотя у нас так же полно фактов по всей республики, когда подвалы 17-го века использовали для возведения на них/их части новых строений...Даже Лошицкий дом частично стоит на таком фундаменте. Так же есть еще интересный факт о строительстве Гораинов каплицы в 1/4 мили от костела к Юнцевичам( не указано к двору или деревне, миля польская)....вопрос: почему каплица не в усадебном дворе, а в таком не понятном месте. может там изначально уже была каплица со склепом???
Здаецца вы зноў трошкі пераблыталі) Калі быць дакладным, то усеж менавіта гэты дакумент заказваўся ў НГАБ (Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі ў Мінску), разам з іншымі справамі па Юнцавічам і Грыневічам і здаецца не вамі), нагадаю шыфр гэтай справы які я пазначыў у пасце (НГАБ, ф.1727, воп. 1, спр. 2, арк.850-854) і было гэта не лета 2021 года. Тое што захоўваецца ў Літве, гэтае іншая справа (тэстамент жонкі Льва рагозы, якая выкупіла некаторыя часткі Юнцавіч), да яе я яшчэ не дабраўся (але збіраюся па магчымасці ў бліжэйшы час) і да рэчы, не зразумеў пры чым тут Гродна? я пра гэта нідзе не пісаў. Калі ласка чытайце трошкі уважлівей)
Бліжэйшымі на канец 16 ст. былі касцёлы у Радашковічах (Менскі павет) і Даўгінава (Ашмянскі павет), здаецца больш блішэйшых і не было. Але з чаго вы варашылі што ўвогуле былі прыпісаны да касцёла? Разве есць падцверджане што Леў Гурын быў католікам? На пачатак 17 ст. у гэтыя краях сярод шляхты і магнатаў быў больш распаўсюджан пратэстанізм. Чаго далёка хадзіць, напрыклад Мікалая Янавіч Глябовіч, уладальнік шэрагу маёнткаў, сярод якіх Ілія, Стайкі, Старынкі і г.д., да таго як стаць ваяводай смаленскім вызнаваў кальвінізм. Леў Рагоза, уладальнік маентка Малы Сэрвач і фундатар кальвінскага збора, таксама вызнаваў кальвінізм. Пузыны, уладальнікі маёнткаў Нестанавічы і Дзвіноса, таксама вызнавалі кальвінізм. Ян Яноўскі, уладальнік маёнтка Хадакі, таксама вызнаваў кальвінізм. А дагэтуль? Рыгор Осцікавіч, муж Ядвігі Насілоўскай, уладальніцы часткі маёнтка Крайскага, якога за здраду прыгаварылі да смяротнага пакарання (1580 год), таксама вызнаваў кальвінізм. Стэфан Збаражскі, якому належала да Глябовічаў Ілія разам з Старынкамі, спачатку быў праваслаўным, а пасля перайшоў у кальвінізм. А тыя ж Рагозы з Хаценчыц дагэтуль вызнавалі праваслаўе, і некаторыя з іх у 16 ст. былі пахаваны ў царкве ў Хаценчыцах. Што тычыцца Ваўчкоў, якія валодалі Сушкавам, а пасля выкупілі астатнія кавалкі Крайска верагодна таксама былі праваслаўнымі або пратэстантамі на пачатак 17 ст. Так што здаецца праблема да якога касцёла прыпісацца ўвогуле не стаяла. І калі Рагозы, уладальнікі Хаценчыц, хаваліся ў мясцовай праваслаўнай царкве, верагодна і ўладальнікаў Крайска, хавалі ў Крайскай царкве. А што рабіць кальвіністам? Ян Яноўскі пахаваў сябе ў асобнай капліцы разам жонкай. Дарэчы, вы гэта добра ведаеце, бо я ў свой час для вас перакладаў тую справу (тэстамент). І таксама ведаеце, што гэта капліца была не на тэрыторыі панскага двара 19 ст., а на мясцовым узгорку, прычым на процілеглым баку рачулкі (ад панскага двара). Вакол якой пазней ужо узніклі каталіцкія могілкі. Так разумова, і акрамя мап 2-й пал.19 ст. – пач. 20 ст. больш ранейшых няма, але, ёсць рэчы якія за пару стагодзяў наўрадці асоба змяніліся. Па-першае, у дакуменце згадваюцца “сцены” і “моргі”, а гэта значыць што тут ужо была праведзена валочная памера, землі былі больш менш размеркаваны, як і дарогі. Справа гэта каштавала не малых грошаў, і наўрадці пазней хтосьці перанаразаў валокі па новаму і радыкальна мог змяніць мясцовы ландшафт і тым больш пракладваць новыя шляхі. Па-другое, сама дарога ішла з Альковіч ў першую чаргу ў бок рэчкі Юнцаўка, да ставу. Дзе ўвогуле былі ставы? Вы павіны ведаць, што як правіла ставы былі або там дзе млыны, або дзе панскія двары. Сама рэчка Юнцаўка невялікая рачулка. Ці мог быць стаў у яе вытоках, дзе прыкладна і размешчана веска Юнцавічы, наўрадці, усеж рэчкі пашыраюцца бліжэй да іх вусцяў. На мапах 19 ст. ставы маюцца па сярэдзіне рэчкі (каля панскага двара) і далей па цячэнню, бліжэй да вусця, дзе месціўся млын. Маглі лі выкапаць гэтыя сажалкі пазней 16-17 ст., так канешне маглі, але ізноў жа, дзе размяшчаўся стаў Геліяша Гурына, недзе паміж імі? А сэнс выкапваць новы стаў? Увогуле рэчка невялікая, паміж двумя ставамі было каля 1 кіламетра, можа трошкі менш. Таму здаецца адзін з ставаў на мапах 19-20 ст. быў прыкладна там жа дзе і ў 17 ст. І хутчэй за ўсе, той што насупраць панскага двара Гараінаў. Што тычыцца двара, то яго месца размяшчэнне вельмі зручнае, каля вады і да яго трох вёсак (Юнцавічы, Ракшыцы і Сморкава) рукой падаць, нават не пераходзячы неякіх водных перашкод. З улікам таго што яны былі аб’яднаны ў адзін маёнтак Львом Гурынам, то ён мог яго нарэшце і заснаваць. У трэціх, дзе будаваць склеп, лепей напэўна на ўзвышшы, як у тых жа Хадаках. І як раз сярэдняя з трох дарог праходзіла праз мясцовае ўзвышша, калі глядзець на тыя ж мапы пач. 20 ст. Пытанне іншае, наколькі далёка стаяў гэты склеп ад рэчкі Юнцаўка, невядома. Але з тэксту падаецца што недалёка “идучы мимо склепу пана отца моего аж у речку Юнцевку там же над речкою копец усыпаны, пришед/шы речку от копца в право над ставом небощика пана /гелияша гурына”. Таму з трох мест я вызначыў прыкладнае, найбольш верагоднае, на маю думку месца. Але можа яно трошкі і далей ад рэчкі Ізноў жа, калі прыняць што пабудавалі на тым жа месцы. Адлік ішоў ад касцёла. Ад касцёла да става насупраць двара Гараінаў па сярэдняй дарозе, праз узвышша, каля 2-2,3 км. А міля якая? Вялікая, малая ці сярэдняя? Хутчэй за ўсе сярэдняя, а гэта 6-7 км. ¼ -- прыкладна 1,5-1,75 км. То на тое прыкладна і выходзіць (гэта пры ўмове калі на тым жа месцы) Сумняваюсь што вёску пабудавалі на балотах, усёж на сенажацях дакладна нічога не будавалі, тым больш балотных)
Игорь, Лев Гурин получил свои земли в благодарность как слуга Валериана Протасович-Сушковского, который потом был бискупом виленским и основал иезуитский коллегиум...иэто не пачало17-го века, а на 50 лет раньше.Так что вероятнее всего, что он был католиком. Упоминание завещания Яна Яновского, которое находиться в архиве евангелистов в Вильне и которое я вам присылала, говорит только о том, что конкретно он принял кальвинизм.Его брат оставался католиком.Какую религию исповедовала его жена - с учетом, что за Яновским она вторым браком - не понятно.Где на тот момент стоял господарский двор Яновских-тоже не понятно.Это в 19 веке две линии проживали в разных местах, которые мы определили в поездке в 2021 году Упоминание Василия Сцецковича Рагозы и его захоронения в Хотенчицкой церкви: эта линия рода православная во второй пол.16-го века, потом приняли унию(его сын Михал Рагоза стал униацким Киевским митрополитом) и половина Хотенчиц принадлежало именно Василю Рагозе, поэтому не удивительно зароронение в Хотенчицкой церкви. Предполагать, что карта конца 19-го века совпадает с картой начала 17-го...с учетом изменений растительного мира, новых хозяев и построек, пересыхания речушек и распашкой новых земель...Если проецировать например на недалеко находящуюся Любань, где в 1807 переселили две деревни и с нуля создали парк и дамбу, господарский и хоз.двор, то насчет сажелок и мельниц тоже есть вопросы
У адной справе з AGAD (Archiwum Główne Akt Dawnych) у г. Варашава (шыфр справы 354-10-658) згадваюцца Юнцавічы, Ракшыцы і Сморкава. У гэтай справе, ёсць некалькі судовых спраў датуемых 1610 і 1611 гадамі, у якіх ішла спрэчка паміж уладальнікамі маёнтка Грыневічы і Нястанавіч (на той час Віцкімі і Завішамі) у якіх есць згадка і пра куплю датуемую "23.07.1540 індыкта 14-га", згодна якой адзін з тагачасных уладальнікаў маёнтка Крайскага, пан Станіслаў Войцахаіч Юр'евіч Насілоўскі (менавіта так і запісаны, родны брат Юрыя Войцахавіча Насілоўскага, дачкі якога валодалі часткамі маёнтка крайскага і ў далейшым) прадаў 14 служаб "аселых сялян" у вёсках Кабыле, Юнцавічах, Ракшыцах, Сморкаве, землю баярскую (пустаўшчыны), тры нівы "дворскіх" і сенажаці за 260 коп грошай літоўскіх (1 копа = 60) тагачаснаму ўладальніку Нястанавіч (ці нейкай яго часткай) князю Васілію Адзінцэвічу Багрынаўскаму (з роду князёй Друцкіх, прадстаўнік адной з іх галін). Пазней, праз спадкаемцаў князя Васілія, гэтыя грунты разам з іншымі (таксама з маёнтка Крайскага але іншых частак) былі пераданы ў "заставу" (не прададзены(!)) пану Мікалаю Юр'евічу Ваўчку (недзе да 1566 года) за 100 коп грошай літоўскіх. Такім чынам верагодна 1540 год, гэта пакуль самая старая згадка пра гэтыя вёскі. Але канешне цікава тады атрымоўваецца, з улікам іншай інфармацыі, чым жа валодаў пан Леў Гурын і што сталася з гэтымі "службамі" у далейшым, яны ж былі павіны яму адысці неяк)
Если это еще актуально, при просмотре ревизских сказок за 1795 год наткнулся на Юнцевичи: https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-CSHR-1W3R?i=113&cat=3498960 Чуть ранее подряд идут другие деревни имения Сморково Александры Горайновой: Берновка (Берковщина), Сморково, Ракшицы.
Juncewicze, folwark, powiat wilejski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 625. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 100. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 57. В справочнике за 1938 использованы данные за 1931 год.
Публичные объявления 1937 г.,д.Юнцевичи 767 .https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/431225/PDF/NDIGCZAS019313_67788435.pdf
Петр Яновский брат Яна Янрвского из имения Ходаки, после смерти брата получил в собственность полимения Гурины распродали к середине 16-го века все свои доли разным людям, например Катарине Рагозе, жене Льва Рагозы.А она завещала свой кусочек Юнцевич своему поемяннику(сыну брата)...В общем, Юнцевичи были раздроблены и собраны в одно имение к последней четверти 17-го века Чижами, а потом проданы Флориану Гораину вместе с Черноручьем и частью имения Крайского
Polskie instruktarze ekonomiczne z końca XVII i z XVIII. https://pbc.biaman.pl/dlibra/publication/25613/edition/24478/content?&meta-lang=pl на стр.31-41 Инструктаж для Юнцевичей. Документ датирован 1767 г.
